Leiden & Oegstgeest

Stadswandeling

Leiden is de stad van de wetenschap, al eeuwenlang. De Universiteit Leiden is zelfs de oudste universiteit van ons land. Dat is te danken aan Willem van Oranje, die de universiteit in 1575 oprichtte. Op deze wijze wilde hij de stad belonen voor het dappere verzet tegen de Spaanse bezetting. Dankzij de universiteit groeide Leiden tijdens de gouden eeuw uit tot de tweede belangrijkste stad van Nederland.

Deze gevarieerde wandeling voert niet alleen door de historische binnenstad, maar ook door kleine groene oases met oude landhuizen die bij het nabij nabijgelegen dorp Oegstgeest horen. De afstand van de route is met opzet kort gehouden, omdat er onderweg zo veel te zien is.

Update oktober 2020

Route nagelopen, routebeschrijving grondig bijgewerkt, kaartje+gps+foto’s toegevoegd.

Wat je onderweg ziet

Naturalis

In Naturalis vertellen dieren, planten en fossielen uit de oertijd het verhaal over het ontstaan van onze planeet. De brug naar de ingang geeft een voorproefje: deze is voorzien van halve bogen, die lijken op een geraamte van een dier uit de prehistorie. Tegenover Naturalis ligt ‘De Stal’, waar de beroemde stier Herman zijn laatste levensjaren heeft doorgebracht. Hij was de eerste genetisch gemodificeerde stier ter wereld. Herman droeg een menselijk gen voor het eiwit lactoferrine bij zich, dat kan worden gebruikt als medicijn tegen ontstekingen. Ondanks de vele discussies over de ethische kant van genetische manipulatie, bracht Herman 55 nakomelingen ter wereld. Zijn dochters zouden dit eiwit zelf moeten kunnen produceren, maar de hoeveelheid bleek tegen te vallen. Herman overleed in 2004. Hij werd opgezet in Naturalis, waar hij nu nog steeds te bewonderen is. De Stal is veranderd in een café. Zie www.naturalis.nl.

Huize Endegeest

Het middeleeuwse Huize Endegeest werd onder andere bewoond door de Franse wiskundige en filosoof René Descartes (1641-1643). P.C. Hooft en Constantijn Huygens waren regelmatige bezoekers. Het landhuis dankt zijn naam aan het feit dat het gebouwd is op een oude strandwal of ‘geest’. Letterlijk betekent ‘endegeest’: aan het einde van de geestgronden. Sinds 1896, toen het eigendom werd van de gemeente Leiden, is het in gebruik als psychiatrische inrichting.

Kasteel Oud-Poelgeest

De bekendste bewoner van Kasteel Oud-Poelgeest was medicus Herman Boerhaave, ook wel de leer-meester van Europa genoemd. Op zijn landgoed Oud-Poelgeest legde hij een kruidentuin aan en plantte bijzondere bomen en gewassen. Wie langer op het landgoed wil verblijven, kan overnachten in het hotel, dat nu in het kasteel gevestigd is.

Heemtuin

In de Heemtuin is een speciale strook aangelegd met stinzenplanten. Oorspronkelijk hoorde de tuin bij de grote herenhuizen uit de buurt. Vroeger namen de welvarende heren van deze huizen bijzondere planten mee naar huis als ze terugkeerden van hun verre reis. Ze plantten ze bij hun huis in de grond en nu staan ze hier in de heemtuin.

Wetenschapsstad Leiden

Leiden is niet alleen een studentenstad, maar ook een eeuwenoude wetenschapsstad. Hugo de Groot, Thorbecke, Einstein en Herman Boerhaave, allemaal hebben ze een tijd in Leiden gewoond. Nog steeds zijn onderzoek en onderwijs in Leiden nauw met elkaar verweven. Breng een bezoek aan Museum Boerhaave en je begrijpt waarom: hier ontdek je de geschiedenis van ruim vier eeuwen geneeskunde en natuur-wetenschappen. Vroeger bevond zich op de plek van het museum – dankzij Boerhaave – het eerste academische ziekenhuis. Boerhaave gaf colleges in scheikunde, medicijnen en plantkunde. De Leidse collegezalen zaten altijd vol, want Boerhaave kon helder en boeiend spreken. Zie ook www.museumboerhaave.nl.

Hortus Botanicus

De Hortus Botanicus is de oudste botanische tuin van ons land. Er groeien plantensoorten uit de hele wereld. Het oudste deel van de Hortus, gesticht in 1590, is de huidige Voortuin bij de ingang aan het Rapenburg. In 2009, toen de 400ste sterfdag van de grond-legger Carolus Clusius werd herdacht, is de naar Clusius vernoemde tuin uit 1594 verplaatst naar zijn oorspronkelijke plek bij de hoofdingang. In de Hortus tref je onder meer tropische kassen aan, een Oranjerie, Japanse tuin, Rosarium en nog veel meer. Neem er de tijd voor het te bekijken. Meer informatie zie www.hortusleiden.nl.

Kaartje + gps

Routebeschrijving

1. Aan achterzijde station schuin links aanhouden richting LUMC.
2. De rijbaan kruisen.
3. Linksaf tussen LUMC en de parkeergarage door, Hippocratespad.
4. Voorbij de grote gebouwen kom je in een klein parkje.
5. Zodra het pad naar links buigt, rechtsaf.
6. Na 100 m buigt het pad naar links, daarna weer langzaam naar rechts.
7. Je komt uit bij een rotonde. Rechts de weg oversteken (Sandifortdreef).
8. Aan de overkant linksaf, trottoir tussen weg (links) en water (rechts).
9. Voorbij de rotonde buigt het trottoir naar rechts. Links gaat de weg over in Zernikedreef.
10. Na 100 m schuin rechtsaf, Endegeesterwatering (water aan linkerhand).
11. Bij een parkeerplaats buigt deze weg naar links. Slagboom passeren, rechtsaf fietspad.
12. Bij volgende rotonde rechtdoor (Nachtegaallaan).
13. Steeds rechtdoor, weg wordt fietspad.
14. Voorbij Tuinvereniging Het Zonneveld linksaf, bruggetje over (huisnummer 25).
15. Dit pad leidt je naar een tuinderij, hier gewoon rechtdoor.
16. Bij T-splitsing rechtsaf.
17. Vlak daarna linksaf, rechtsaf en weer linksaf. Je komt bij een bruggetje uit.
18. Bruggetje oversteken, daarna links aanhouden.
19. Pad buigt langzaam naar rechts.
20. Je verlaat het bos en passeert een gebouw, onderkant steen, bovenkant wit.
21. Rechts zie je aan het eind van het grasveld Huize Endegeest (twee torentjes aan weerszijden)
22. Rechtdoor, pad naar rechts negeren.
23. Pad buigt langzaam naar rechts.
24. Watertje oversteken, nog steeds rechtdoor. Je ziet nu Endegeest aan de zijkant.
25. Bij splitsing rechtsaf, Kasteellaan.
26. Kasteellaan volgen tot einde en daar linksaf.
27. Meteen rechtsaf, fietspad.
28. Vóór Paviljoen Wilhelmina rechtsaf, Endegeesterlaan.
29. Steeds rechtdoor.
30. Einde (zebrapad) Geversstraat kruisen en rechtdoor winkelstraat in, De Kempenaerstraat.
31. Aan het einde de Warmonderweg oversteken.
32. Rechtdoor, Leidse Hout in.
33. Na 100 m linksaf, een breed grindpad.
34. Aan het eind door een hekje en rechtdoor, Poelgeesterweg.
35. Weg oversteken en rechtdoor, door wandelsluis, nog steeds Poelgeesterweg.
36. Ga rechtsaf door toegangshek Kasteel Oud-Poelgeest.
37. Rechtdoor tot vlak voor de ingang. Hier linksaf voetpad.
38. Het voetpad loopt in een boog om het kasteel heen.
39. Steeds rechts aanhouden tot aan een bruggetje.
40. Bruggetje over, links aanhouden.
41. Na 100 m bij T-splitsing linksaf, volgend bruggetje over.
42. Volg dit voetpad tot net voorbij de molen.
43. Links zie je de ingang van de Heemtuin.
44. Ga door het hek, volg de paden en hou de verkeersweg aan de rechterhand. Bij splitsingen maakt het niet veel uit of je links of rechts gaat, vroeg of laat kom je aan de achterkant uit.
45. Aan het einde weer door een hek en rechtsaf.
46. Op de weg linksaf, fietspad.
47. Steeds rechtdoor, door het viaduct.
48. De Oegstgeesterweg gaat over in Willem de Zwijgerlaan.
49. Na het kruisen van de Haarlemmertrekvaart meteen linksaf, paadje naar de Lucas van Leijdenstraat.
50. Linksaf Floris Versterlaan.
51. Weer linksaf Bakker Korffstraat.
52. Je komt nu onderaan bij de Haarlemmertrekvaart uit. Hier linksaf, fietspad volgen onder de verkeersweg door.
53. Fietspad gaat over in Haarlemmerweg, water aan rechterhand.
54. Rijnsburgersingel/Maresingel rechtdoor oversteken.
55. Lammermarkt/Langegracht kruisen en rechtdoor.
56. Korte Mare wordt Lange Mare.
57. Na de Marekerk (links) en vóór de Hartebrugkerk (rechts) rechtsaf, Vrouwenkerkkoorstraat.
58. Na 50 m linksaf (rechts: Museum Boerhaave).
59. De Haarlemmerstraat kruisen en rechtdoor, Vrouwensteeg.
60. Linksaf, Stille Rijn.
61. Eerste brug (Catharinabrug) rechtsaf.
62. Aan de overkant even linksaf, na 25 m rechtsaf langs de Waag, Mandenmakerssteeg.
63. Aan het eind van de steeg de weg schuin rechts oversteken.
64. Nu steeds rechtdoor lopen: Diefsteeg, Lokhorststraat, Gerecht, Houtstraat.
65. Op een kruising de brug oversteken en linksaf, Rapenburg.
66. Bij nummer 73 rechtsaf, ingang Hortus Botanicus.
67. Ga naar de ingang van de kas en loop eromheen (of: door het café, uitgang linksaf).
68. Na het hek rechtsaf, Doelengracht.
69. Bij het Friese bakkertje (lekkere Sûkerbôle!) rechtsaf, Groenhazengracht.
70. Aan het einde linksaf, Rapenburg.
71. Steeds rechtdoor.
72. Na de brug over Galgewater / De Rijn buigt de weg naar links, opnieuw water over.
73. Aan de overkant buigt de weg naar rechts.
74. Steeds rechtdoor, terug naar het station.